فرصت‌های سودآور گله
تحلیل گر فرصت‌های سودآور گله (HPOA)
این گزارش با هدف شناسایی حوزه‌های کلیدی برای بهبود سودآوری گله‌های گاو شیری طراحی شده است. با استفاده از داده‌های جمع‌آوری شده از گله ها و تحلیل ۵۰ شاخص عملکردی در ۶ حوزه اصلی، ابزار HPOA به دامداران کمک می‌کند تا با تمرکز بر شاخص‌های مؤثر، بازده اقتصادی گله خود را به صورت علمی و هدفمند افزایش دهند.
چالش‌های مدیریت گله
- حجم زیاد داده‌های خام و تنوع شاخص‌های عملکردی.
- محدودیت منابع (زمان، هزینه، نیروی انسانی) برای بهبود همزمان همه بخش‌ها.
- نیاز به اولویت‌بندی شاخص‌ها بر اساس تأثیر آنها بر سودآوری.
راه‌حل: تحلیلگر HPOA
این ابزار با محاسبه سود اقتصادی در دو قالب متفاوت، به سؤالات اساسی پاسخ می‌دهد:
- تغییر کدام شاخص‌ها بیشترین سود را ایجاد می‌کند؟
- اولویتهای سرمایه‌گذاری برای گله‌های در حال رشد یا ثابت چیست؟
- (هدف نهایی: افزایش سودآوری پایدار از طریق مدیریت هوشمندانه منابع و اولویت‌بندی شاخص‌های کلیدی)
تحلیل گر فرصت‌های سودآور گله (HPOA)
این گزارش با هدف شناسایی حوزه‌های کلیدی برای بهبود سودآوری گله‌های گاو شیری طراحی شده است. با استفاده از داده‌های جمع‌آوری شده از گله ها و تحلیل ۵۰ شاخص عملکردی در ۶ حوزه اصلی، ابزار HPOA به دامداران کمک می‌کند تا با تمرکز بر شاخص‌های مؤثر، بازده اقتصادی گله خود را به صورت علمی و هدفمند افزایش دهند.
چالش‌های مدیریت گله
- حجم زیاد داده‌های خام و تنوع شاخص‌های عملکردی.
- محدودیت منابع (زمان، هزینه، نیروی انسانی) برای بهبود همزمان همه بخش‌ها.
- نیاز به اولویت‌بندی شاخص‌ها بر اساس تأثیر آنها بر سودآوری.
راه‌حل: تحلیلگر HPOA
این ابزار با محاسبه سود اقتصادی در دو قالب متفاوت، به سؤالات اساسی پاسخ می‌دهد:
- تغییر کدام شاخص‌ها بیشترین سود را ایجاد می‌کند؟
- اولویتهای سرمایه‌گذاری برای گله‌های در حال رشد یا ثابت چیست؟
- (هدف نهایی: افزایش سودآوری پایدار از طریق مدیریت هوشمندانه منابع و اولویت‌بندی شاخص‌های کلیدی)
تفسير گزارش ماهیانه سلامت پستان
مقدمه:
HOPA
در واحد بهبود گله های گاو شیری وحدت VahdatDHI حجم زیادی از داده‌های خام متعلق به گله‌های تحت پوشش جمع‌آوری و ذخیره می‌گردند. به دلیل وجود صفات بسیار زیاد و متنوع در دام و محدودیت در منابع قابل دسترس گله، در عمل تمرکز برای بهبود در همه حوزه‌ها امکان پذیر نیست؛ بنابراین شناسایی حوزه‌های سودآور کمک مؤثری بر ایجاد تمرکز ظرفیت‌ها و منابع گله در جهت بهبود بازدهی اقتصادی خواهد داشت.
تحلیلگر فرصت‌های سودآور گله (HPOA) یک ابزار کاربردی جهت کمک به شناسایی مهم‌ترین حوزه‌های سودآور گله است، به طوری که به جای صرف وقت و هزینه بسیار برای اصلاح شاخص‌های متعدد، تمرکز تیم مدیریت تنها بر روی بهبود مهم‌ترین شاخص ها محدود می‌گردد. به عبارت دیگر این ابزار به این سؤال اساسی در گله پاسخ خواهد داد: تغییر در کدامیک از شاخص های عملکرد گله سود بیشتری به همراه خواهد داشت. در این گزارش اطلاعات هر گله در شش حوزه مختلف عملکردی مورد بررسی قرار می‌گیرد و مقدار سود به ازای یک رأس گاو مولد در دو قالب مجزا (سود طول عمر و سود ماهیانه) گزارش میشود. ضرب این اعداد در تعداد گاو مولد در هر گله، بیانگر مقدار فرصت سودآوری است که در صورت رسیدن عملکرد گله به سطوح هدف برای شما قابل دسترس میباشد. بنابراین اگر به دنبال افزایش سودآوری از طریق بهبود عملکرد صفات اقتصادی گله هستید می‌توانید به این گزارش استناد کنید و اولویت های گله خود را شناسایی نمایید.
نحوه جمع آوری و تقسیم بندی داده ها
این ابزار با استفاده از 91 داده مختلف که از بانک اطلاعاتی هر گله استخراج میشود به همراه 20 داده ثابت دیگر که مربوط به شرایط عمومی گله‌های تحت پوشش تعاونی وحدت می‌باشند، اقدام به ارزیابی هر گله در 50 شاخص مختلف متعلق به 6 حوزه اصلی عملکرد می‌نماید. این 6 حوزه عبارتند از پرورش تلیسه (7 شاخص)، سلامت پستان (3 شاخص)، تولید (11 شاخص)، ماندگاری (6 شاخص)، مدیریت (11 شاخص) و تولیدمثل گاو (12 شاخص). در این ابزار سطوح هدف با توجه به صدک 80 بهترین عملکرد در گله های هم اندازه (بالای 500 رأس و زیر 500 رأس) تعیین شده است. برای شاخص‌هایی که عملکرد گله بهتر از صدک 80 باشد، خود عملکرد گله به عنوان سطح هدف تعیین می‌گردد. باید توجه داشت که بهبود در شاخص های 50 گانه عملکرد گله، علاوه بر اثرات انفرادی مربوط به خود، دارای اثرات ترکیبی نیز است؛ به طوری که تغییر همزمان همه 50 شاخص سود بیشتری نسبت به مجموع تغییرات انفرادی هر کدام از این شاخص ها دارد.
تفسیر نمودارها:
در ابتدای گزارش دو نمودار میله ای و دایره ای برای هر دو روش محاسبه سود ارائه شده اند که هر گله متناسب با شرایط خود (در حال رشد یا ثابت بودن) بایستی از نمودار مناسب استفاده نماید.
♦در نمودار 1 مقدار فرصت بالقوه برای بهبود سود طول عمر(بر حسب تومان) به ازای یک رأس دام مولد در طول عمر اقتصادی نشان داده شده است. به عنوان مثال رقم 4،366،282 تومان در نمودار فوق به این معناست که با بهبود عملکرد بخش پرورش تلیسه می‌توانید سود هر رأس گاو مولد در طول عمر اقتصادی را به این میزان افزایش دهید.
در ابتدای گزارش دو نمودار میله ای و دایره ای برای هر دو روش محاسبه سود ارائه شده اند که هر گله متناسب با شرایط خود (در حال رشد یا ثابت بودن) بایستی از نمودار مناسب استفاده نماید.
♦در نمودار دایره ای 2 سهم هر حوزه در بهبود سود طول عمر نشان داده شده است و دامدارانی که گله آنها در حال رشد است با یک نگاه اجمالی قادر به شناخت اولویت های گله خود می‌باشند.
♦در نمودار 3 مقدار فرصت بالقوه برای بهبود سود یکنواخت ماهیانه به ازای یک رأس دام مولد نشان داده شده است. به عنوان مثال رقم 484،755 تومان در نمودار فوق به این معناست که با بهبود عملکرد تولیدمثل گاو می‌توانید سود هر رأس گاو مولد را در ماه را به این میزان افزایش دهید.
♦در نمودار دایره ای 4 سهم هر حوزه در بهبود سود یکنواخت ماهیانه نشان داده شده است و دامدارانی که گله آنها از لحاظ جمعیت اشباع است با یک نگاه اجمالی قادر به شناخت اولویت های گله خود می‌باشند.
تفسیر جدول ها:
همانطور که قبلاً بیان شد هدف از این گزارش مقایسه گله در 50 شاخص مختلف مربوط به 6 حوزه اصلی است. با توجه به اینکه هر کدام از این 6 حوزه شامل فاکتورهایی است که دقیق تر باید بررسی شوند، در بخش جدول ها این شاخص ها به صورت جزء به جزء بررسی می شوند. به عنوان مثال در حوزه پرورش تلیسه 7 شاخص داریم. در ستون اول و دوم جدول، به ترتیب این 7 شاخص برای گله شما و سطح هدف نشان داده شده است. شما می‌توانید عملکرد گله خود را با سطوح هدف مقایسه کرده و مقدار فاصله از آن را ارزیابی کنید. قطعاً هر چه فاصله بیشتر باشد فرصت بیشتری برای بهبود خواهید داشت. دو ستون بعدی بیانگر ارزش اقتصادی رسیدن عملکرد گله به سطوح هدف می‌باشند که به دو صورت سود طول عمر و سود ماهیانه بیان شده است. علاوه بر این در زیر اعداد مالی، سهم هر شاخص در سودآوری حوزه مربوطه به صورت درصد گزارش شده است (به همین ترتیب سودآوری تمامی شاخص ها در 6 حوزه مختلف به همين شكل طراحي شده و به ترتیب در جدول‌ها ارائه شده اند).
نکته: اگر گله شما در حال رشد است به ستون سود طول عمر و اگر ثابت است به ستون سود ماهیانه توجه کنید.
به عنوان مثال در جدول فوق ریسک حذف گوساله ماده تا 3 ماهگی برای گله شما و سطح هدف به ترتیب 8/3 و 5/2 درصد گزارش شده است و مقدار سود طول عمر 433،505 تومان (9/9 درصد) به دست آمده است، بدین معنی که اگر ریسک حذف گوساله ماده تا 3 ماهگی در گله شما از 8/3 درصد به 5/2 درصد کاهش یابد به ازای هر رأس دام مولد مبلغ 433،505 تومان سود بیشتری در طول عمر یک دام خواهید داشت. عدد 9/9 درصد هم بیانگر سهم سودآوری این فاکتور خاص در کل سود حاصل از بهبود عملکرد تلیسه است. در سطر آخر جدول تأثیرکلی شاخص‌های پرورش تلیسه بر حسب تومان و درصد، قابل مشاهده است. این اعداد همان اعدادی هستند که در نمودارهای ابتدایی قبلاً نشان داده شده بود.
فاکتورهای ثابت (اعداد آبی) ویژگی هایی از گله هستند که علی رغم استفاده از آن ها در محاسبات اقتصادی، با سطوح هدف (Benchmark) مقایسه نمی شوند.
واژه نامه شاخص‌های عملکردی:
ریسک حذف گوساله ماده تا 3 ماهگی: به احتمال حذف اجباری گوساله‌های ماده در 3 ماهه نخست زندگی اطلاق می شود. در این گزارش از فرمول زیر برای برآورد این عدد در گله استفاده می شود:
ریسک حذف اجباری تلیسه از 3 ماهگی تا زایش: به احتمال حذف اجباری (حذف به علت بیماری) تلیسه‌ها از 3 ماهگی تا نخست زایش اطلاق می شود. حذف‌هایی که دلیل آنها عدم آبستن شدن و یا سقط می‌باشند در این گروه قرار نمی‌گیرند. از فرمول زیر برای برآورد این عدد در گله استفاده می شود:
نرخ تلقیح بعد از اولین تلقیح تلیسه: درصد تلقیح تلیسه‌های واجد تلقیح در هر بازه 21 روزه پس از اولین تلقیح. در این گزارش برای محاسبه این شاخص از فرمول زیر استفاده شده است:
دوره انتظار اختیاری شکم (VWP) : مدت زمانی پس از زایش گاو است که یک گاو علی رغم نشان دادن علائم فحلی به صورت اختیاری تلقیح نمی شود . در این گزارش از صدک پنجم فاصله زایش تا اولین تلقیح (DFS) به عنوان معیار اندازه گیری تقریبی VWP استفاده شده است.
نکته: صدک (Percentile) به مقداری گفته میشود که درصد خاصی از نمونه‌های یک متغیر تصادفی کمتر از آن هستند. به عنوان مثال پنجمین صدک یک متغیر تصادفی، مقداری است که 5 درصد از مشاهدات کمتر از آن هستند.
حداکثر فرصت تلقیح برای گاوهای غیر آبستن: حداکثر تعداد تلقیحی که گاوهای غیر آبستن قبل از حذف تولیدمثلی دریافت کرده اند. در این گزارش از صدک 50 (میانه) تعداد تلقیح گاوهای حذف شده به دلیل ناباروری استفاده شده است. شاخص تلقیح (قبل از اولین تلقیح): میانگین تعداد تلقیح گاوهای واجد شرایط در اولین سیکل تولیدمثلی (بازه 21 روزه) پس از اتمام دوره انتظار اختیاری. در این گزارش برای محاسبه این شاخص از فرمول زیر استفاده شده است: 
نکته: زمانی که فاصله بین اتمام دوره انتظار اختیاری و میانگین فاصله زایش تا اولین تلقیح از عدد 11 کمتر شود، مقدار این شاخص از 100 درصد فراتر خواهد رفت. این به این معناست که به ازای هر بازه 21 روزه بیش از یک تلقیح دربافت شده است. این اتفاق معمولاً در گله هایی که از پروتکل های همزمانی برای اولین تلقیح خود استفاده می‌کنند، دیده می شود.
شاخص تلقیح (بعد از اولین تلقیح): میانگین تعداد تلقیح گاوهای واجد آبستنی به ازای هر بازه 21 روزه پس از اولین تلقیح. در این گزارش برای محاسبه این شاخص از فرمول زیر استفاده شده است: 
نکته: در صورتی که هر تلقیح را برابر با فحلی دام فرض کنیم، شاخص تلقیح برابر با نرخ فحل یابی خواهد شد. در گله هایی که به اشتباه دام های غیر فحل تلقیح شوند، مقدار این عدد بیش از واقعیت برآورد خواهد شد و نرخ گیرایی کاهش می یابد
ریسک سقط گاوهای آبستن: به احتمال از دست دادن هر آبستنی تأیید شده قبل از 260 روز اطلاق می شود. در این گزارش از فرمول استاندارد زیر برای برآورد این عدد در گله استفاده می شود:
منظور از ABR در این فرمول هر نوع برگشت از آبستنی (خواه به عنوان سقط در فایل آبستنی باشد و یا نباشد) قبل از 260 روز پس از تلقیح می باشد.
- نکته: در عملکرد 6 ماهه به جای عدد 12 در صورت کسر، عدد 6 استفاده خواهد شد.
- نکته: در این گزارش سقط هایی که منجر به تغییر شکم شده است به صورت مجزا گزارش شده‌اند؛ بنابراین ریسک سقط کلی از جمع کردن ریسک بدون تغییر شکم و با تغییر شکم به دست می آید.
ریسک حذف گاوهای سقطی (بدون تغییر شکم): نسبتی از گاوهای سقطی که در روند آبستنی مجدد قرار نمی گیرند. برای تخمین این عدد از نسبت گاوهای حذفی غیر آبستن که سابقه سقط قبلی در شکم فعلی را دارند به تعداد کل سقط بدون تغییر شکم، استفاده می شود.
ضریب نمره سوماتیک در کاهش شیر: میانگین وزنی نسبت اسکورهای سوماتیک بیش از دو است. برای محاسبه این عدد ابتدا نسبت گاوهایی که در هر اسکور قرار دارند اندازه‌گیری شده و سپس برای اسکور دو تا سه ضریب یک، سه تا چهار ضریب دو، چهار تا پنج ضریب سه و به همین ترتیب با افزایش هر اسکور یک واحد به ضریب اضافه خواهد شد
مقدار تولید در شروع و اوج شیردهی: به ترتیب مقدار تولید شیر در روز نخست پس از زایش و روز رسیدن به پیک تولید، می باشد که توسط برازش منحنی شیردهی با استفاده از روش چند صفتی و تابع ویلمینک در نرم‌افزار شیر استاندارد وحدت به دست میآید
تداوم شیردهی: توانایی گاوها در نگهداری سطح تولید بعد از رسیدن به اوج شیردهی، تداوم شیردهی نامیده می شود. به عنوان مثال تداوم 95% بیانگر کاهش ماهیانه پنج درصدی در تولید شیر پس از اوج شیردهی می باشد. در این گزارش با استفاده از پارامترهای منحنی شیردهی ویلمینک در خروجی نرم‌افزار شیر استاندارد وحدت و فرمول زیر استفاده شده است
ریسک حذف تازه زا: احتمال حذف اجباری گاوهای تازه زا در سه ماهه نخست پس از زایش اطلاق می شود. در این گزارش از فرمول زیر برای برآورد این عدد در گله استفاده می شود:
ریسک حذف غیرتازه زا (غیر تولیدمثلی): احتمال حذف اجباری (حذف های سقط و عدم باروری در این گروه قرار نمی گیرند) گاوهای غیر تازه زا (از روز 90 پس از زایش به بعد). در این گزارش از فرمول زیر برای برآورد این عدد در گله استفاده می شود
تفسیر جدول آخر:
در این جدول ابتدا عملکرد کلی گله در صفات تولیدی، سلامت، تولیدمثل و ماندگاری نشان داده میشود و سپس شاخص‌های اقتصادی متناسب به عملکرد گله در حالت فعلی و در صورت رسیدن به سطوح هدف برآورد می‌گردد. در جداول قبلی اثر اقتصادی بهبود 50 شاخص مختلف به صورت انفرادی مشاهده شد. به عبارت دیگر شرط اساسی در محاسبه سود هر شاخص، ثابت ماندن بقیه 49 شاخص دیگر بود. اما همانطور که در مقدمه ذکر شد این فاکتورها علاوه بر اثر انفرادی اثر ترکیبی هم دارند؛ بدین معنی که اگر50 فاکتور همزمان تغییر کنند و به سطوح هدف برسند سودآوری گله از جمع سودآوری تک تک آنها بیشتر است. منظور از IOFC در این گزارش درآمد شیر پس از کسر هزینه برآورد شده خوراک است. همچنین ارزش خالص فعلی ( NPV یا NPW یاNet present value ) تفاوت بین ارزش فعلی جریانات نقدی ورودی و ارزش فعلی جریان نقدی خروجی است و در علم اقتصاد مهندسی، یکی از روش‌های استاندارد ارزیابی طرح‌های اقتصادی می باشد. در این روش، جریان نقدی (درآمدها و هزینه‌ها) بر پایه زمان وقوع به نرخ روز تنزیل میشود. به این ترتیب در جریان نقدی، ارزش زمان انجام هزینه یا به دست‌آمدن درآمد نیز لحاظ می‌گردد. و در پایان ارزش خالص فعلی سود یک راس مولد در طول عمر با محاسبه ( ارزش خالص IOFC + ارزش خالص فروش گوساله در طول عمر) منهای (هزینه های جایگزینی +جاری + اسپرم + استهلاک) به دست می آید
تفسير گزارش ماهیانه سلامت پستان
مقدمه:
HOPA
در واحد بهبود گله های گاو شیری وحدت VahdatDHI حجم زیادی از داده‌های خام متعلق به گله‌های تحت پوشش جمع‌آوری و ذخیره می‌گردند. به دلیل وجود صفات بسیار زیاد و متنوع در دام و محدودیت در منابع قابل دسترس گله، در عمل تمرکز برای بهبود در همه حوزه‌ها امکان پذیر نیست؛ بنابراین شناسایی حوزه‌های سودآور کمک مؤثری بر ایجاد تمرکز ظرفیت‌ها و منابع گله در جهت بهبود بازدهی اقتصادی خواهد داشت.
تحلیلگر فرصت‌های سودآور گله (HPOA) یک ابزار کاربردی جهت کمک به شناسایی مهم‌ترین حوزه‌های سودآور گله است، به طوری که به جای صرف وقت و هزینه بسیار برای اصلاح شاخص‌های متعدد، تمرکز تیم مدیریت تنها بر روی بهبود مهم‌ترین شاخص ها محدود می‌گردد. به عبارت دیگر این ابزار به این سؤال اساسی در گله پاسخ خواهد داد: تغییر در کدامیک از شاخص های عملکرد گله سود بیشتری به همراه خواهد داشت. در این گزارش اطلاعات هر گله در شش حوزه مختلف عملکردی مورد بررسی قرار می‌گیرد و مقدار سود به ازای یک رأس گاو مولد در دو قالب مجزا (سود طول عمر و سود ماهیانه) گزارش میشود. ضرب این اعداد در تعداد گاو مولد در هر گله، بیانگر مقدار فرصت سودآوری است که در صورت رسیدن عملکرد گله به سطوح هدف برای شما قابل دسترس میباشد. بنابراین اگر به دنبال افزایش سودآوری از طریق بهبود عملکرد صفات اقتصادی گله هستید می‌توانید به این گزارش استناد کنید و اولویت های گله خود را شناسایی نمایید.
نحوه جمع آوری و تقسیم بندی داده ها
این ابزار با استفاده از 91 داده مختلف که از بانک اطلاعاتی هر گله استخراج میشود به همراه 20 داده ثابت دیگر که مربوط به شرایط عمومی گله‌های تحت پوشش تعاونی وحدت می‌باشند، اقدام به ارزیابی هر گله در 50 شاخص مختلف متعلق به 6 حوزه اصلی عملکرد می‌نماید. این 6 حوزه عبارتند از پرورش تلیسه (7 شاخص)، سلامت پستان (3 شاخص)، تولید (11 شاخص)، ماندگاری (6 شاخص)، مدیریت (11 شاخص) و تولیدمثل گاو (12 شاخص). در این ابزار سطوح هدف با توجه به صدک 80 بهترین عملکرد در گله های هم اندازه (بالای 500 رأس و زیر 500 رأس) تعیین شده است. برای شاخص‌هایی که عملکرد گله بهتر از صدک 80 باشد، خود عملکرد گله به عنوان سطح هدف تعیین می‌گردد. باید توجه داشت که بهبود در شاخص های 50 گانه عملکرد گله، علاوه بر اثرات انفرادی مربوط به خود، دارای اثرات ترکیبی نیز است؛ به طوری که تغییر همزمان همه 50 شاخص سود بیشتری نسبت به مجموع تغییرات انفرادی هر کدام از این شاخص ها دارد.
تفسیر نمودارها:
در ابتدای گزارش دو نمودار میله ای و دایره ای برای هر دو روش محاسبه سود ارائه شده اند که هر گله متناسب با شرایط خود (در حال رشد یا ثابت بودن) بایستی از نمودار مناسب استفاده نماید.
♦در نمودار 1 مقدار فرصت بالقوه برای بهبود سود طول عمر(بر حسب تومان) به ازای یک رأس دام مولد در طول عمر اقتصادی نشان داده شده است. به عنوان مثال رقم 4،366،282 تومان در نمودار فوق به این معناست که با بهبود عملکرد بخش پرورش تلیسه می‌توانید سود هر رأس گاو مولد در طول عمر اقتصادی را به این میزان افزایش دهید.
در ابتدای گزارش دو نمودار میله ای و دایره ای برای هر دو روش محاسبه سود ارائه شده اند که هر گله متناسب با شرایط خود (در حال رشد یا ثابت بودن) بایستی از نمودار مناسب استفاده نماید.
♦در نمودار دایره ای 2 سهم هر حوزه در بهبود سود طول عمر نشان داده شده است و دامدارانی که گله آنها در حال رشد است با یک نگاه اجمالی قادر به شناخت اولویت های گله خود می‌باشند.
♦در نمودار 3 مقدار فرصت بالقوه برای بهبود سود یکنواخت ماهیانه به ازای یک رأس دام مولد نشان داده شده است. به عنوان مثال رقم 484،755 تومان در نمودار فوق به این معناست که با بهبود عملکرد تولیدمثل گاو می‌توانید سود هر رأس گاو مولد را در ماه را به این میزان افزایش دهید.
♦در نمودار دایره ای 4 سهم هر حوزه در بهبود سود یکنواخت ماهیانه نشان داده شده است و دامدارانی که گله آنها از لحاظ جمعیت اشباع است با یک نگاه اجمالی قادر به شناخت اولویت های گله خود می‌باشند.
تفسیر جدول ها:
همانطور که قبلاً بیان شد هدف از این گزارش مقایسه گله در 50 شاخص مختلف مربوط به 6 حوزه اصلی است. با توجه به اینکه هر کدام از این 6 حوزه شامل فاکتورهایی است که دقیق تر باید بررسی شوند، در بخش جدول ها این شاخص ها به صورت جزء به جزء بررسی می شوند. به عنوان مثال در حوزه پرورش تلیسه 7 شاخص داریم. در ستون اول و دوم جدول، به ترتیب این 7 شاخص برای گله شما و سطح هدف نشان داده شده است. شما می‌توانید عملکرد گله خود را با سطوح هدف مقایسه کرده و مقدار فاصله از آن را ارزیابی کنید. قطعاً هر چه فاصله بیشتر باشد فرصت بیشتری برای بهبود خواهید داشت. دو ستون بعدی بیانگر ارزش اقتصادی رسیدن عملکرد گله به سطوح هدف می‌باشند که به دو صورت سود طول عمر و سود ماهیانه بیان شده است. علاوه بر این در زیر اعداد مالی، سهم هر شاخص در سودآوری حوزه مربوطه به صورت درصد گزارش شده است (به همین ترتیب سودآوری تمامی شاخص ها در 6 حوزه مختلف به همين شكل طراحي شده و به ترتیب در جدول‌ها ارائه شده اند).
نکته: اگر گله شما در حال رشد است به ستون سود طول عمر و اگر ثابت است به ستون سود ماهیانه توجه کنید.
به عنوان مثال در جدول فوق ریسک حذف گوساله ماده تا 3 ماهگی برای گله شما و سطح هدف به ترتیب 8/3 و 5/2 درصد گزارش شده است و مقدار سود طول عمر 433،505 تومان (9/9 درصد) به دست آمده است، بدین معنی که اگر ریسک حذف گوساله ماده تا 3 ماهگی در گله شما از 8/3 درصد به 5/2 درصد کاهش یابد به ازای هر رأس دام مولد مبلغ 433،505 تومان سود بیشتری در طول عمر یک دام خواهید داشت. عدد 9/9 درصد هم بیانگر سهم سودآوری این فاکتور خاص در کل سود حاصل از بهبود عملکرد تلیسه است. در سطر آخر جدول تأثیرکلی شاخص‌های پرورش تلیسه بر حسب تومان و درصد، قابل مشاهده است. این اعداد همان اعدادی هستند که در نمودارهای ابتدایی قبلاً نشان داده شده بود.
فاکتورهای ثابت (اعداد آبی) ویژگی هایی از گله هستند که علی رغم استفاده از آن ها در محاسبات اقتصادی، با سطوح هدف (Benchmark) مقایسه نمی شوند.
واژه نامه شاخص‌های عملکردی:
ریسک حذف گوساله ماده تا 3 ماهگی: به احتمال حذف اجباری گوساله‌های ماده در 3 ماهه نخست زندگی اطلاق می شود. در این گزارش از فرمول زیر برای برآورد این عدد در گله استفاده می شود:
ریسک حذف اجباری تلیسه از 3 ماهگی تا زایش: به احتمال حذف اجباری (حذف به علت بیماری) تلیسه‌ها از 3 ماهگی تا نخست زایش اطلاق می شود. حذف‌هایی که دلیل آنها عدم آبستن شدن و یا سقط می‌باشند در این گروه قرار نمی‌گیرند. از فرمول زیر برای برآورد این عدد در گله استفاده می شود:
نرخ تلقیح بعد از اولین تلقیح تلیسه: درصد تلقیح تلیسه‌های واجد تلقیح در هر بازه 21 روزه پس از اولین تلقیح. در این گزارش برای محاسبه این شاخص از فرمول زیر استفاده شده است:
دوره انتظار اختیاری شکم (VWP) : مدت زمانی پس از زایش گاو است که یک گاو علی رغم نشان دادن علائم فحلی به صورت اختیاری تلقیح نمی شود . در این گزارش از صدک پنجم فاصله زایش تا اولین تلقیح (DFS) به عنوان معیار اندازه گیری تقریبی VWP استفاده شده است.
نکته: صدک (Percentile) به مقداری گفته میشود که درصد خاصی از نمونه‌های یک متغیر تصادفی کمتر از آن هستند. به عنوان مثال پنجمین صدک یک متغیر تصادفی، مقداری است که 5 درصد از مشاهدات کمتر از آن هستند.
حداکثر فرصت تلقیح برای گاوهای غیر آبستن: حداکثر تعداد تلقیحی که گاوهای غیر آبستن قبل از حذف تولیدمثلی دریافت کرده اند. در این گزارش از صدک 50 (میانه) تعداد تلقیح گاوهای حذف شده به دلیل ناباروری استفاده شده است. شاخص تلقیح (قبل از اولین تلقیح): میانگین تعداد تلقیح گاوهای واجد شرایط در اولین سیکل تولیدمثلی (بازه 21 روزه) پس از اتمام دوره انتظار اختیاری. در این گزارش برای محاسبه این شاخص از فرمول زیر استفاده شده است:
نکته: زمانی که فاصله بین اتمام دوره انتظار اختیاری و میانگین فاصله زایش تا اولین تلقیح از عدد 11 کمتر شود، مقدار این شاخص از 100 درصد فراتر خواهد رفت. این به این معناست که به ازای هر بازه 21 روزه بیش از یک تلقیح دربافت شده است. این اتفاق معمولاً در گله هایی که از پروتکل های همزمانی برای اولین تلقیح خود استفاده می‌کنند، دیده می شود.
شاخص تلقیح (بعد از اولین تلقیح): میانگین تعداد تلقیح گاوهای واجد آبستنی به ازای هر بازه 21 روزه پس از اولین تلقیح. در این گزارش برای محاسبه این شاخص از فرمول زیر استفاده شده است:
نکته: در صورتی که هر تلقیح را برابر با فحلی دام فرض کنیم، شاخص تلقیح برابر با نرخ فحل یابی خواهد شد. در گله هایی که به اشتباه دام های غیر فحل تلقیح شوند، مقدار این عدد بیش از واقعیت برآورد خواهد شد و نرخ گیرایی کاهش می یابد
ریسک سقط گاوهای آبستن: به احتمال از دست دادن هر آبستنی تأیید شده قبل از 260 روز اطلاق می شود. در این گزارش از فرمول استاندارد زیر برای برآورد این عدد در گله استفاده می شود:
منظور از ABR در این فرمول هر نوع برگشت از آبستنی (خواه به عنوان سقط در فایل آبستنی باشد و یا نباشد) قبل از 260 روز پس از تلقیح می باشد.
- نکته: در عملکرد 6 ماهه به جای عدد 12 در صورت کسر، عدد 6 استفاده خواهد شد.
- نکته: در این گزارش سقط هایی که منجر به تغییر شکم شده است به صورت مجزا گزارش شده‌اند؛ بنابراین ریسک سقط کلی از جمع کردن ریسک بدون تغییر شکم و با تغییر شکم به دست می آید.
ریسک حذف گاوهای سقطی (بدون تغییر شکم): نسبتی از گاوهای سقطی که در روند آبستنی مجدد قرار نمی گیرند. برای تخمین این عدد از نسبت گاوهای حذفی غیر آبستن که سابقه سقط قبلی در شکم فعلی را دارند به تعداد کل سقط بدون تغییر شکم، استفاده می شود.
ضریب نمره سوماتیک در کاهش شیر: میانگین وزنی نسبت اسکورهای سوماتیک بیش از دو است. برای محاسبه این عدد ابتدا نسبت گاوهایی که در هر اسکور قرار دارند اندازه‌گیری شده و سپس برای اسکور دو تا سه ضریب یک، سه تا چهار ضریب دو، چهار تا پنج ضریب سه و به همین ترتیب با افزایش هر اسکور یک واحد به ضریب اضافه خواهد شد
مقدار تولید در شروع و اوج شیردهی: به ترتیب مقدار تولید شیر در روز نخست پس از زایش و روز رسیدن به پیک تولید، می باشد که توسط برازش منحنی شیردهی با استفاده از روش چند صفتی و تابع ویلمینک در نرم‌افزار شیر استاندارد وحدت به دست میآید
تداوم شیردهی: توانایی گاوها در نگهداری سطح تولید بعد از رسیدن به اوج شیردهی، تداوم شیردهی نامیده می شود. به عنوان مثال تداوم 95% بیانگر کاهش ماهیانه پنج درصدی در تولید شیر پس از اوج شیردهی می باشد. در این گزارش با استفاده از پارامترهای منحنی شیردهی ویلمینک در خروجی نرم‌افزار شیر استاندارد وحدت و فرمول زیر استفاده شده است
ریسک حذف تازه زا: احتمال حذف اجباری گاوهای تازه زا در سه ماهه نخست پس از زایش اطلاق می شود. در این گزارش از فرمول زیر برای برآورد این عدد در گله استفاده می شود:
ریسک حذف غیرتازه زا (غیر تولیدمثلی): احتمال حذف اجباری (حذف های سقط و عدم باروری در این گروه قرار نمی گیرند) گاوهای غیر تازه زا (از روز 90 پس از زایش به بعد). در این گزارش از فرمول زیر برای برآورد این عدد در گله استفاده می شود
تفسیر جدول آخر:
در این جدول ابتدا عملکرد کلی گله در صفات تولیدی، سلامت، تولیدمثل و ماندگاری نشان داده میشود و سپس شاخص‌های اقتصادی متناسب به عملکرد گله در حالت فعلی و در صورت رسیدن به سطوح هدف برآورد می‌گردد. در جداول قبلی اثر اقتصادی بهبود 50 شاخص مختلف به صورت انفرادی مشاهده شد. به عبارت دیگر شرط اساسی در محاسبه سود هر شاخص، ثابت ماندن بقیه 49 شاخص دیگر بود. اما همانطور که در مقدمه ذکر شد این فاکتورها علاوه بر اثر انفرادی اثر ترکیبی هم دارند؛ بدین معنی که اگر50 فاکتور همزمان تغییر کنند و به سطوح هدف برسند سودآوری گله از جمع سودآوری تک تک آنها بیشتر است. منظور از IOFC در این گزارش درآمد شیر پس از کسر هزینه برآورد شده خوراک است. همچنین ارزش خالص فعلی ( NPV یا NPW یاNet present value ) تفاوت بین ارزش فعلی جریانات نقدی ورودی و ارزش فعلی جریان نقدی خروجی است و در علم اقتصاد مهندسی، یکی از روش‌های استاندارد ارزیابی طرح‌های اقتصادی می باشد. در این روش، جریان نقدی (درآمدها و هزینه‌ها) بر پایه زمان وقوع به نرخ روز تنزیل میشود. به این ترتیب در جریان نقدی، ارزش زمان انجام هزینه یا به دست‌آمدن درآمد نیز لحاظ می‌گردد. و در پایان ارزش خالص فعلی سود یک راس مولد در طول عمر با محاسبه ( ارزش خالص IOFC + ارزش خالص فروش گوساله در طول عمر) منهای (هزینه های جایگزینی +جاری + اسپرم + استهلاک) به دست می آید
